Γκετς, Σταν

(Stan Getz, Φιλαδέλφεια 1927 – Μαλιμπού 1991). Αμερικανός μουσικός και συνθέτης της τζαζ. Από τους μεγαλύτερους σαξοφωνίστες της τζαζ του περασμένου αιώνα, ο Γ. ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στα μέσα της δεκαετίας του 1940, δηλαδή στο μεσοδιάστημα ανάμεσα στις μεγάλες ορχήστρες (big bands) και στα μικρά σχήματα που καθιερώθηκαν μεταπολεμικά στις ΗΠΑ. Στη δεκαετία του 1950, μετά από ολιγόχρονη θητεία στα σχήματα του Σταν Κέντον, του Τζίμι Ντόρσεϊ και του Μπένι Γκούντμαν, μεταξύ άλλων, ηγήθηκε ο ίδιος ενός σχήματος, μέσα από το οποίο ανέπτυξε το προσωπικό του ύφος στο τενόρο σαξόφωνο, που έμελλε να τον καθιερώσει διεθνώς. Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας υπήρξε από τους πρωτοπόρους που ανέπτυξαν το υβρίδιο της τζαζ με την μπόσα νόβα, συνεργαζόμενος με κορυφαίους Βραζιλιάνους καλλιτέχνες (Αντόνιο Κάρλος Γιομπίμ, Ζοάο Ζιλμπέρτο). Οι συνθέσεις του, Desafinado και The Girl from Ipanema (το δεύτερο με τη φωνή της Αστρούντ Ζιλμπέρτο), εκτίναξαν τη φήμη του, αλλά και το ίδιο το ιδίωμα. Όμως, ο Γ. δεν θα έμενε ικανοποιημένος με μία καριέρα, η οποία θα τον άφηνε απλώς να δρέπει δάφνες του παρελθόντος. Εγκατέλειψε λοιπόν την μπόσα νόβα και στράφηκε σε μία σειρά από εξίσου γόνιμες δημιουργικές συνεργασίες, από τις οποίες οι πιο σημαντικές ήταν αυτές με τον πιανίστα Μπιλ Έβανς, τον βιμπραφωνίστα Γκάρι Μπάρτον και τον Τσικ Κορία· οι δύο τελευταίοι τον έσπρωξαν σε πιο ηλεκτρικές μουσικές φόρμες. Όταν και αυτό το ιδίωμα, κυρίως με την αποκαλούμενη jazz fusion, έγινε κυρίαρχο ρεύμα, ο Γ. επέστρεψε σε ακουστικά σχήματα· άλλωστε, το τενόρο του δεν χρειάστηκε ποτέ την τεχνολογία για να μεταδώσει τις μοναδικές νότες του. Ο σαξοφωνίστας και τζαζ συνθέτης Σταν Γκετς.